Panika i stres czy radość i ekscytacja, czyli nasze dziecko idzie do szkoły

Jak przygotować dziecko do szkoły

Szkoła – dla jednych wspaniały czas, dla innych męka i horrory, które śnią się po dziś dzień. Jeśli nadszedł czas, że twój mały skarb właśnie wybiera się do szkoły, poniżej garść przydatnych informacji o tym, jak wesprzeć dziecko w tych ważnych chwilach.

Początek zajęć szkolnych to przede wszystkim adaptacja z tym, co nowe. Nowe miejsce, pani, koleżanki i koledzy, książki, zeszyty, nowe obowiązki – słowem – zupełnie inny etap w życiu małego człowieka. Jak przygotować dziecko do zmiany i wesprzeć w rozwoju? Wbrew pozorom, im mniej pomagasz, tym lepiej. Co to znaczy? Im bardziej samodzielne, zaradne jest dziecko, tym łatwej będzie mu pokonać trudności w nowej sytuacji. W praktyce oznacza to, że dziecko potrafi poradzić sobie w codziennych sytuacjach. Przykładami są najprostsze czynności (choć wiemy, ile czasami wymagają wysiłku i konsekwencji), takie jak pościelenie łóżka, posprzątanie swoich zabawek po zabawie czy zrobienie drobnych zakupów w pobliskim sklepie. Jeżeli twoje dziecko umie zaspokoić swoje podstawowe potrzeby; fizjologiczne (jak codzienna toaleta, mycie zębów), emocjonalne (szuka pomocy, gdy coś mu się nie uda) oraz poznawcze (ciekawość świata, zadawanie pytań, domaganie się odpowiedzi) tzn. że szybciej poradzi sobie z w nowych sytuacjach jakie czekają je w szkole.

Jak wzmocnić samodzielność i zaradność dziecka?

Anna I. Brzezińska z Instytutu Psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza radzi:

  • Włącz dziecko w prace domowe (wykonujcie je razem – nie wyręczaj swojego dziecka)
  • Rozmawiaj z dzieckiem w trakcie wykonywania tych prac
  • Pozwól dziecku realizować swoje pomysły, np. urządzenia pokoju
  • Nawiąż kontakt z innymi rodzicami w sprawie wspólnych wyjazdów dzieci czy aktywnego spędzania czasu

Rozwijaj ciekawość świata u swojego dziecka!

  •  Zabieraj je w różne miejsca, ucz jak powinno się zachowywać w banku, sklepie, kinie, środkach komunikacji miejskiej itd.
  • Rozmawiaj z dzieckiem, pytaj o różne rzeczy – spraw, aby samodzielnie poszukiwało odpowiedzi na dane pytania
  • Dzieci mają bujną wyobraźnię, która w następnych latach przekształca się w pomysłowość oraz twórcze myślenie – dlatego nadmierna kontrola dorosłych, silny nacisk na posłuszeństwo i poprawne zachowanie może nie tylko zahamować, ale nawet stłumić tę skłonność.

Jak wesprzeć dziecko gdy idzie do 1 klasy?

  • Przygotuj razem ze swoim dzieckiem wyprawkę do szkoły. Pozwól mu wybrać akcesoria – plecak z ulubioną postacią z bajki, piórnik z kolorowymi kredkami. Rzeczy te mogą podnieść poczucie pewności siebie u twojego dziecka, przez świadomość bliskości ulubionego bohatera.
  • Zaplanuj 1 września jako dzień uroczysty dla całej rodziny, urządź małe przyjęcie, uczcij ten ważny dzień dla dziecka, spraw mu niespodziankę np. w formie prezenciku na poduszce. Zrób zdjęcie do rodzinnego albumu, albo do wstawienia w ramkę – spraw, aby twoje dziecko poczuło, że ten dzień jest wyjątkowy, ważny nie tylko dla niego, ale dla wszystkich członków rodziny. Możesz opowiedzieć o swoim pierwszym dniu w szkole.

Różnice pomiędzy 6 latkiem a 7 latkiem?

Choć sześciolatki już od kilku lat zasilają ławki szkolne jako dumni pierwszoklasiści, a wg nauczycieli różnice pomiędzy dziećmi 6, a 7-letnimi, szybko się zacierają, warto wiedzieć więcej na temat rozwoju dzieci w określonym wieku. Anna Kropidłowska – Wieczorkiewicz, zastępca dyrektora w szkole podstawowej nr 1 w Koluszkach, tak opisuje podstawowe różnice pomiędzy 6, a 7 latkiem:

Rozwój fizyczny:

Wzrost i waga: powyżej 117 cm (7-latek – powyżej 120- 125 cm), powyżej 21 kg (7-latek – ok. 23-25 kg)

Zdrowie: Sześciolatek ma mniejszą odporność na choroby i zmęczenie, potrzebuje więcej przerw i snu niż 7-latek, jego kręgosłup gorzej toleruje ciężar tornistra.

Motoryka duża: jeździ na rowerze, biega i skacze, potrafi przejść po narysowanej linii, nie tracąc równowagi; potrafi stać i skakać na jednej nodze, potrafi rzucać piłkę w kierunku celu, (ruchy 7-latka są szybsze, bardziej płynne i skoordynowane).

Motoryka mała: ma opanowane czynności samoobsługowe (jedzenie, ubieranie, mycie, czynności higieniczne itp.), prawidłowo trzyma ołówek, stosuje prawidłowy nacisk, przytrzymuje kartkę, na której rysuje, potrafi narysować postać ludzką, używać odpowiednich barw; rysować szlaczki, koło, kwadrat, trójkąt; odpowiednio wkładać buty, sznurować je, wiązać, zapinać sweter, ciąć nożyczkami, lepić z plasteliny (7-latek ma większą płynność ruchów, lepsze tempo pracy, pisze litery „pisane”).

Rozwój psychiczny:

Uwaga: dominuje uwaga mimowolna, czas skupiania około 15 – 20 minut na czynnościach niezbyt interesujących, dziecko bardzo łatwo rozprasza się, dość szybko męczy się, skupiając uwagę (u 7-latka: dłuższe skupienie uwagi, większa odporność na zmęczenie!)

Pamięć: początki pamięci dowolnej, ale dominuje mimowolna. Dziecko zapamiętuje to, co dla niego jest ważne i interesujące, (7-latek ma już lepszą pamięć dowolną i lepszą także gotowość pamięci).

Spostrzeganie wzrokowe: potrafi znaleźć około 6-8 różnic między obrazkami, układać elementy wg. wzoru, odwzorować proste szlaczki, litery i cyfry, opisać słowami obrazek; złożyć puzzle pocięte na kilka części itp. (u 7-latka – znacznie lepsza analiza i synteza wzrokowa, lepsza spostrzegawczość, w opisie obrazka wymienia stosunki przestrzenne itp.).

Spostrzeganie słuchowe: potrafi podzielić na sylaby kilka wyrazów, potrafi wyróżnić w nagłosie samogłoski i spółgłoski, znaleźć wokół siebie przedmioty, których nazwa zaczyna się na podaną literę itp. Dziecko dość szybko uczy się na pamięć wierszy, zachowując przy odtwarzaniu rymy i rytm. Lubi słuchać czytania książek i rozumie ich treść (7-latek może już dokonywać pełnej analizy oraz syntezy słuchowej sylabowej i głoskowej).

Mowa: może występować jeszcze wymowa dziecinna; w wielu sytuacjach spieszcza i zniekształca wyrazy (u 7-latków już tego raczej nie ma).

Procesy emocjonalne: Dzieci sześcioletnie często płaczą przy zwróceniu uwagi, przy niepowodzeniach. W wypadku przegranej, złoszczą się tupiąc nogami czy krzycząc.

Występuje tu jeszcze duża spontaniczność dziecięca, brak kontroli ekspresji emocji. Dziecko nie ma jeszcze poczucia obowiązku (rannego wstawania, codziennego odrabiania lekcji) – ono ponad wszystko jest jeszcze dzieckiem i chce się przede wszystkim bawić!

Zadania domowe – ile to powinno zająć czasu?

Najważniejsze, żeby dziecko wynosiło z robienia zadań domowych jak najwięcej, czyli rodzic musi znaleźć złoty środek pomiędzy wyręczaniem dziecka w robieniu zadań domowych, a całkowitym ignorowaniem go. Wystarczy być w pobliżu, a gdy samo poprosi o pomoc naprowadzać je na właściwy tok myślenia.

Z zadania domowego najlepiej stworzyć pewny rytuał. Przyzwyczajaj dziecko, aby wykonywało swoje obowiązki w pewnych godzinach, tak aby weszło mu to w nawyk na przyszłość. Co, jeśli dziecko nie chce robić zadań domowych? Psychologowie radzą wprowadzenie systemu nagród, ale pamiętając o tym, żeby nagrodą nie były słodycze czy pieniądze, ale na przykład system słoneczek (czyli po uzbieraniu jakiejś ilości słoneczek, obiecujemy dziecku wyjście np. do parku czy do kina). Czas optymalnego skupienia 6-latków na zadaniu domowym to 30 min, jeśli po tym czasie nie skończyło jeszcze zadania, niech zrobi sobie przerwę, pobawi się, a później wróci do zadania. Często wspólne odrabianie lekcji przedłuża czas skupienia dziecka na obowiązkach.

Komunikacja z nauczycielem – jak budować relacje z myślą o dobru dziecka?

Pamiętaj, że układ rodzic – nauczyciel powinien mieć charakter układu partnerskiego. Nie liczy się częstość odbywanych spotkań, lecz ich jakość. Gdy słyszysz krytykę na temat swojego dziecka od nauczyciela – PRZEDE WSZYSTKIM nie obrażaj się i nie unoś dumą – nauczyciel jest po to, aby pomóc twojej pociesze, więc ostudź emocje, bądź uprzejma, wysłuchaj nauczyciela i razem zastanówcie się, co możecie zrobić z danym problemem, a zwłaszcza – jak go rozwiązać. Oczywiście masz pełne prawo do analizy pracy nauczyciela i krytykowania jego metod nauczania, ale jeśli masz jakieś negatywne uwagi:

  • Nie dziel się nimi ze swoim dzieckiem – burzysz w jego oczach autorytet nauczyciela
  • Nie komentuj zachowania nauczyciela w obecności dziecka
  • Nie przytakuj dziecku, gdy opowiada historie typu „on się na mnie uwziął”

Mamy nadzieję, że nasze rady pomogą przeprowadzić Twoje dziecko przez ten wyjątkowy okres w życiu. Życzymy samych sukcesów i powodzenia w nadchodzącym roku szkolnym :).

Autor: Klaudia Królak

Źródło:
1. Anna Kropidłowska – Wieczorkiewicz, http://sp1koluszki.edupage.org/files/dojrzalosc_szkolna_szesciolatka.pdf
2. Anna I . Brzezińska, http://www.psychologia.amu.edu.pl/wp/wp-uploads/2013-Przygotowanie-dziecka-do-szkoły.pdf
Fot. źródło: http://www.pixmac.pl/zdjecie/toys/000061094633

mamafit

Hania, nadaktywna mama dwójki, fitnesska, humanistka. Na blogu piszę o zdrowiu, aktywności, rozwoju, relacjach i o tym, jak łapać życie garściami, cieszyć się dziećmi i jednocześnie rozwijać pasje. Tak, można :) Rozgość się :)

Przeczytaj również